Izoprynozyna (pranobeks inozyny) to popularny lek przeciwwirusowy, dostępny w formie syropów (Neosine, Groprinosin, Eloprine) lub tabletek. Jego sprzedaż rośnie w sezonach przeziębieniowych oraz w trakcie trwania pandemii koronawirusa, ponieważ pacjenci uważają, że jest to dobra alternatywa dla antybiotyków o działaniu przeciwbakteryjnym. Czy jednak warto rekomendować izoprynozynę pacjentom z grypą i objawami grypopodobnymi?

Badania skuteczności izoprynozyny u dzieci i dorosłych w infekcjach górnych dróg oddechowych

Producent oryginalnego leku o nazwie Isoprinosine sponsorował badania kliniczne, które miały udowodnić skuteczność tego leku w walce z wirusami. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono, że różnica w terapii u pacjentów stosujących izoprynozynę w porównaniu ze stosującym placebo – jest nieistotna statystycznie. To bardzo ważny wniosek, ponieważ wg tego badania, okazało się, że stosowanie pranobeksu inozyny w celu przyspieszenia walki z infekcją górnych dróg oddechowych, jest bezzasadne.

Wykazano jedynie „trend” (dotyczący nieotyłych pacjentów, bez chorób przewlekłych, poniżej 50.roku życia) sugerujący szybsze ustępowanie objawów w porównaniu z placebo. Ale wynik ten nie może stanowić podstawy do zmiany wniosków badań klinicznych.

Zostały również przeprowadzone badania, w którym brały udział dzieci. Wnioski z badań wskazują, że zastosowanie izoprynozyny powoduje zwiększenie liczby Limfocytów T, ale nie wpływa to na proces zdrowienia. Nie skraca czasu trwania choroby ani występowania takich objawów jak kaszel, ból gardła, nieżyt nosa czy podwyższonej temperatury ciała. Sprawdzano również, czy długotrwałe (przez 6 tygodni) podawanie leku zmniejszy częstotliwość chorowania dzieci. Niestety, i w tym przypadku, okazało się, że nie ma żadnej różnicy w liczbie i długości trwania infekcji górnych dróg oddechowych, dla grup otrzymujących pranobeks inozyny i placebo.

Wskazania i przeciwwskazania do stosowania pranobeksu inozyny

W Charakterystykach Produktów Leczniczych izoprynozyny znajdziemy informację, że lek ten jest wskazany w leczeniu opryszczki warg i skóry twarzy wywołanych przez wirusa Herpes simplex, a także jedynie wspomagająco u osób z obniżoną odpornością w przypadku nawracających infekcji. Nie jest ten lek wskazany u pacjentów walczących z wirusem grypy, koronawirusem, rhinowirusem czy innym patogenem.

Bezpieczeństwo farmakoterapii izoprynozyną również zostało zbadane i okazuje się, że stosowanie tego leku nie wiąże się z ryzykiem, ponieważ substancja ta, ma dobry profil bezpieczeństwa. Warto jednak zwrócić uwagę, że z badania zostały wykluczone osoby stosujące diuretyki pętlowe i mające podwyższony kwas moczowy. W ChPL produktów leczniczych z tą substancją znajdziemy informację, że leku nie powinno się stosować u pacjentów z aktywną dną moczanową i podwyższonym stężeniem kwasu moczowego.

Rekomendacja izoprynozyny u pacjentów z grypą i objawami grypopodobnymi

W świetle istniejących dowodów naukowych, które nie potwierdzają skuteczności w skracaniu objawów przeziębienia i grypy, trudno jest uzasadnić rekomendowanie izoprynozyny pacjentom z objawami grypopodobnymi. Szczególnie w sytuacji, gdy na rynku dostępne są skuteczne leki przeciwwirusowe, o udokumentowanym działaniu przeciwko wirusowi grypy, jakim jest oseltamivir. Fachowa porada farmaceuty, dla pacjenta z objawami grypopodobnymi, powinna sugerować szybki kontakt z lekarzem w celu otrzymania recepty na oseltamivir, którego skuteczność jest najwyższa, gdy farmakoterapia rozpocznie się do 2dni od wystąpienia objawów.

 Źródła:

1. ChPL Neosine Forte
2. Isoprinosine does not protect against frequent respiratory tract infections in childhood
3. Inosine pranobex is safe and effective for the treatment of subjects with confirmed acute respiratory viral infections: analysis and subgroup analysis from a Phase 4, randomised, placebo-controlled, double-blind study (https://bmcinfectdis.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12879-016-1965-5)
4. Immunological and clinical study on therapeutic efficacy of inosine pranobex. (http://journal.pan.olsztyn.pl/THE-STUDY-ON-THERAPEUTIC-EFFICACY-OF-INOSINE-PRANOBEX-IN-CHILDREN-,98630,0,2.html)