Grypa to choroba wirusowa górnych dróg oddechowych. Nieleczona bądź leczona w nieprawidłowy sposób może prowadzić do wielu groźnych powikłań. Jakie konsekwencje niesie ze sobą zachorowanie na grypę? Kto jest na nie najbardziej narażony?
Najczęściej występującym schorzeniem u ludzi jest infekcja górnych dróg oddechowych, a wiodącą formą jest grypa i przeziębienie. O ile przeziębienia charakteryzują się zazwyczaj łagodnym przebiegiem, o tyle grypa miewa ostre objawy i poważne konsekwencje. Rokrocznie wirus grypy atakuje kilka milionów Polaków — choć jest to znacznie mniejsza ilość zachorowań niż w przypadku przeziębienia, to skutki tego mogą być zatrważające [1].
Grypa — co to za choroba?
Grypa jest często przez pacjentów niedoceniania i bagatelizowana, a tymczasem jest to ostra, zakaźna choroba układu oddechowego. Wywoływana jest przez wirusy grypy typu A, B i C, które posiadają zdolność do mutacji. Do transmisji wirusa dochodzi drogą kropelkową, bądź na drodze bezpośredniego kontaktu z osobą zakażoną lub z jej przedmiotem.
Na grypę i jej ciężki przebieg najbardziej narażone są dzieci oraz seniorzy. W tych dwóch grupach kładzie się niezwykle silny nacisk na szczepienia profilaktycznie, które znacznie obniżają ryzyko zachorowania i/lub ciężkiego przebiegu choroby. Nieodpowiednie leczenie grypy lub jego całkowite zaniechanie może nieść ze sobą ryzyko wielu poważnych konsekwencji i powikłań zdrowotnych [1].
Czym objawia się grypa?
O ile objawy przeziębienia rozwijają się łagodnie i stopniowo, o tyle grypa pojawia się nagle i gwałtownie. Podstawowym charakterystycznym symptomem jest bardzo wysoka gorączka, osiągająca nawet wartości 40°C. Inne objawy grypy to:
- uczucie rozbicia;
- bóle mięśniowe;
- dreszcze;
- kaszel;
- rzadziej katar.
Powyższe objawy zazwyczaj ustępują po około 7 dniach. Do pełnego wyzdrowienia wymagany jest jednak dłuższy okres — zazwyczaj 14 dni [1].
Dlaczego powinniśmy bać się grypy?
Grypa często jest utożsamiana z przeziębieniem — błędnie! Choć obie choroby są wywołane przez wirusy, to mają inny przebieg i inne konsekwencje zdrowotne. Z uwagi na fakt, że pacjenci często bagatelizują objawy grypy, twierdząc, że to „tylko zwykłe przeziębienie”, niekiedy może dojść do rozwoju licznych powikłań, które odciskają swoje piętno na całym dalszym życiu pacjenta. Ważne jest zatem, aby nie ignorować symptomów choroby i podjąć odpowiednie leczenie. Dobrze dobrana terapia jest w stanie zredukować uciążliwe symptomy, a także zminimalizować prawdopodobieństwo powikłań. Zarówno nieleczona grypa, jak i leczona nieefektywnie i nieprawidłowo, jest obarczona wysokim ryzykiem zdrowotnym [2].
Jakie są powikłania grypy?
Lista potencjalnych powikłań pogrypowych jest naprawdę długa. Choć dotyczą one przede wszystkim grup ryzyka (tj. dzieci, osób starszych), to w rzeczywistości mogą one spotkać każdego z nas. Wirus grypy może prowadzić do tzw. powikłań wtórnych, zazwyczaj o etiologii bakteryjnej. Możliwe powikłania to:
- zapalenie mięśnia sercowego;
- częstsze występowanie incydentów sercowo-naczyniowych, włącznie z zawałem czy udarem mózgu;
- zapalenie płuc, zatok przynosowych, ucha środkowego;
- wzrost ryzyka poronienia i porodu przedwczesnego;
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;
- zaostrzenie astmy;
- niewydolność nerek [2].
Czy można uchronić się przed grypą?
Najlepszą metodą profilaktyki grypy są coroczne szczepienia ochronne. Należy je powtarzać co roku, gdyż wirus grypy ma wysoką zdolność mutacji, w związku z czym każdego roku posiadana inną strukturę. Po przyjęciu szczepionki, odporność rozwija się zazwyczaj w ciągu 3 tygodni, a czas jej utrzymywania się jest różny i zależny od wielu czynników — średnio wynosi on 6-12 miesięcy [3].
Bibliografia:
- A. Nowicka-Zuchowska, et al., Leczenie przeziębienia i grypy u dzieci, Lek w Polsce 2019,29:23-27.
- P. Blank, et al., Szczepienia przeciw grypie: podstawowe fakty dla lekarzy pierwszego kontaktu w Europie 2016.
- World Health Organization. Influenza seasonal. https://www.who.int/health-topics/influenza-seasonal#tab=tab_1 (dostęp z dnia 07.02.2022)
